Διαβάζω στο ενημερωτικό e-mail της έγκυρης (και πανάκριβης) Davis Polk & Wardwell ότι εκεί στο μακρινό Αμέρικα, ο Πρόεδρας Ομπάμιας προωθεί, εδώ και λίγες μέρες, μέσω του Υπουργείου Οικονομικών, ένα νομοσχέδιο το οποίο θα συμπληρώσει το νόμο περί προστασίας επενδυτών, υποχρεώνοντας, μεταξύ άλλων, τις εισηγμένες ΑΕ να διοργανώσουν μη δεσμευτικές (sic) ψηφοφορίες σχετικά με την προτεινόμενη αμοιβή και τα «χρυσά αερόστατα» (golden parachutes), δηλαδή την αποζημίωση σε περίπτωση απολύσεως των Διευθυνόντων Συμβούλων τους.
Αν το νομοσχέδιο ψηφισθεί αυτούσιο στη Βουλή και τη Γερουσία (δηλαδή αν οι λομπίστες της Ουασιγκτώνος δεν το κάνουν φύλο και φτερό με τις τροπολογίες και τις ερμηνευτικές δηλώσεις τους – πράγμα δύσκολο), θα εφαρμοσθεί σε κάθε Γενική Συνέλευση που θα λάβει χώρα μετά τις 15 Δεκεμβρίου 2009.
(Σημείωση undantag: λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες ΓΣ, για καθαρά πρακτικούς λόγους, δε λαμβάνουν χώρα την τελευταία βδομάδα πριν τις Χριστουγεννιάτικες διακοπές, ουσιαστικά δίδεται μια αδιαφανής έξτρα πίστωση χρόνου για το 2010…).
Στη δική μας πλευρά του Ατλαντικού, το ζήτημα ήδη – 2004 & 2009 (!) – «ρυθμίστηκε» ως εξής:
ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 30 Απριλίου 2009
που συμπληρώνει τις συστάσεις 2004/913/ΕΚ και 2005/162/ΕΚ όσον αφορά το καθεστώς αποδοχών των διοικητικών στελεχών των εισηγμένων εταιρειών
6.1. Οι μέτοχοι, ιδίως οι θεσμικοί μέτοχοι, θα πρέπει να ενθαρρύνονται να συμμετέχουν στις γενικές συνελεύσεις και να χρησιμοποιούν με σύνεση τα δικαιώματα ψήφου τους όσον αφορά τις αποδοχές των διοικητικών στελεχών, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις αρχές που περιέχονται στην παρούσα σύσταση, στη σύσταση 2004/913/ΕΚ και στη σύσταση 2005/162/ΕΚ.
…
Η προαναφερθείσα σύσταση 2004/913/ΕΚ αναφέρει σχετικά:
4. Η ψήφος των μετόχων
4.1. Με την επιφύλαξη του ρόλου και της οργάνωσης των οργάνων (sic) που είναι αρμόδια για τον καθορισμό των αποδοχών των διοικητικών στελεχών, η πολιτική αποδοχών καθώς και κάθε μεταβολή της πολιτικής αυτής θα πρέπει να αποτελούν ρητά θέματα της ημερήσιας διάταξης της ετήσιας γενικής συνέλευσης.
4.2. Με την επιφύλαξη του ρόλου και της οργάνωσης των οργάνων (sic) που είναι αρμόδια για τον καθορισμό των αποδοχών των διοικητικών στελεχών, η δήλωση αποδοχών θα πρέπει να υποβάλλεται προς ψήφιση στην ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων. Η ψήφος των μετόχων θα μπορούσε να έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα.
…
6. Έγκριση των μετόχων
6.1. Τα συστήματα βάσει των οποίων τα διοικητικά στελέχη αμείβονται με μετοχές, δικαιώματα προαίρεσης ή άλλα δικαιώματα αγοράς μετοχών, ή αμείβονται βάσει των διακυμάνσεων των τιμών μετοχών θα πρέπει να εγκρίνονται εκ των προτέρων από τους μετόχους μέσω ψηφίσματος κατά την ετήσια γενική συνέλευση.
Αν πιστέψουμε ένα κείμενο εργασίας της Επιτροπής που ανακεφαλαιώνει πως τα Κράτη Μέλη εφάρμοσαν τις παραπάνω (μη δεσμευτικές) συστάσεις της Επιτροπής, διαπιστώνουμε πως τουλάχιστον 9 Κράτη Μέλη (Γαλλία, Ιρλανδία, Ουγγαρία, Κάτω Χώρες, Σουηδία και εν μέρει Μάλτα, Σλοβενία, Ηνωμένο Βασίλειο και Λιθουανία) απαιτούν (τα πρώτα 5) ή προτείνουν (τα υπόλοιπα) η Γενική Συνέλευση να εγκρίνει την αμοιβή των εκτελεστικών και μη μελών του ΔΣ. Ο αριθμός αυτός είναι κατά πολύ μεγαλύτερος σε ότι αφορά την έγκριση συστημάτων αμοιβής βασισμένων στην χρηματιστηριακή τιμή της εταιρικής μετοχής (share-based remuneration schemes).
Τα συμπεράσματα του undantag, όσο πιο λιανά γίνεται:
-
η Γενική Συνέλευση μιας ΑΕ, είναι το όργανο που (πρέπει να) έχει την κατά τεκμήριο αρμοδιότητα (residual competence) για οποιοδήποτε θέμα αφορά την εταιρική ζωή, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβής των διευθυντικών στελεχών! Κάτι τέτοιο είναι απόλυτα σύμφωνο με τις αρχές του καπιταλιστικού (μπρρρρ) συστήματος που τη γέννησε: money talks, αυτοί που έχουν επενδύσει τα κεφάλαια έχουν τον τελευταίο λόγο για το πώς τα κεφάλαια χρησιμοποιούνται
-
τα διευθυντικά στελέχη μιας ΑΕ πληρώνονται για να διαχειρίζονται χρήματα άλλων (OPM: other people’s money). Αυτό είναι το βασικό συστατικό της σύγκρουσης συμφερόντων (conflict of interest). Αλλά είναι αναπόφευκτο – γιατί όλοι οι μέτοχοι μαζί είναι αδύνατο να διοικήσουν μια μεγάλη εταιρεία: απαιτείται χρόνος και εξειδικευμένη γνώση. Αυτό που δεν είναι αναπόφευκτο, είναι το να αποφασίζουν οι ίδιοι και οι όμοιοί τους (δηλ. τα μέλη των επιτροπών αποζημιώσεως) πώς και πόσο θα πληρωθούν. Από δυνητική, η σύγκρουση συμφερόντων καθίσταται βεβαία.
-
Η ψήφος στη ΓΣ ενός μετόχου ΑΕ είναι το μόνο όπλο (μαζί με την πώληση των μετοχών του) που έχει για να προασπίσει τα δικαιώματά του (τα κεφάλαιά του) έναντι των διευθυντικών στελεχών της ΑΕ. Τη αξία έχει μια τέτοια ψήφος, αν δεν είναι δεσμευτική; Αν είναι θετική για το ΔΣ, τη χρησιμοποιούν ως φύλλο συκής. Αν είναι αρνητική, την κρύβουν κάτω απ’το χαλί.
-
Η Ευρώπη (ή τουλάχιστον μεγάλο κομμάτι της) είναι στη θεωρία κατά τι λιγότερο διαβρωμένη απ’ την αμερικανιά της «μη δεσμευτικής ψήφου» – που δημιουργεί εντυπώσεις και ψεύτικες συναινέσεις.
-
Φυσικά, όλα τα ανωτέρω θα είχαν αξία αν υπήρχε ένα ισχυρό σώμα μικρομετόχων – μικροεπενδυτών που δραστηριοποιούνται και ψηφίζουν. Ένας τέτοιος εταιρικός ακτιβισμός είναι ανύπαρκτος στην Ευρώπη, όπου οι μετοχές ψηφίζονται από τις τράπεζες ή τις χρηματιστηριακές όπου οι μικρομέτοχοι τις καταθέτουν: και κόρακας κοράκου μάτι δε βγάζει. Η τελευταία σύσταση της Επιτροπής ζητά τα αδύνατα, όταν παροτρύνει τους "θεσμικούς" επενδυτές να ψηφίζουν με σύνεση…